PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Türkiye’de internet ne zaman doğdu?


mori
09.Haziran.2019, 05:01
Türk Telekom’un, Türkiye’deki internet servis sağlayıcılarla haksız rekabet yaptığı için 1.1 trilyon lira cezaya çarptırıldığı gün olan 4 Ekim, servis sağlayıcılar tarafından, “Türkiye’de internetin doğum günü” duyuru edildi. Oysa internetin Türkiye’ye ilk girişi olan 12 Nisan 1993 tarihi, Türkiye’de internetin doğum günü kabul ediliyor.<br /><br />Rekabet Kurulu’nun Türk Telekom’a internet servis sağlayıcı firmalarla haksız rekabet yaptığı gerekçesiyle 1.1 trilyon ceza vermesi üzerine İnternet Servis Sağlayıcıları Derneği (TİSSAD), (yeni adıyla Tüm İnternet Derneği – TİD), kararın alındığı 4 Ekim 2002′yi “Türkiye’de internetin doğum günü” olarak tebrik kararı aldı. Bu tarihin Türkiye’de gerçekten de kabul bulup, bulmayacağını bir yana bırakıp şimdi dünyada internetin ne vakit doğduğuna bakalım.<br />Rekabet Kurulu kararı sonrasında ortaya çıkan gelişmeler sonrası oluşan ikilemde olduğu gibi, dünyada da internetin doğum tarihi tartışmalı bir konu. Çağımızın en önemli bilgi erişim ve iletişim aracı İnternetin, 1969, 1974 ve 1983 olarak üç ayrı doğum tarihi bulunduğu belirtiliyor. 33 yıl önce, 2 Eylül 1969′da iki bilgisayarın birbirine bağlanarak oluşturduğu şebeke ve bu şebekeye verilen ARPANET, çoğu uzmana göre İnternetin babası olarak kabul ediliyor. Bazı uzmanlara göre ise, 1970′lerin başında, ABD genelinde 10 ayrı sitede, ama aynı şebekede iletişim kurma imkanı sağlayan ARPANET, 1974 yılında diğer şebekelerle de iletişim imkanı sağlamasıyla gerçek anlamda internetin temelini oluşturdu. Yine bir kısım uzmanlara göre, 1983 yılında oluşturulan standart ile şu anda kullanılan İnternetin temeli atıldı.<br /><br />1957′lerden bu güne…<br /><br />Tüm bunlara ek olarak internetin temelleri olan bilgisayarları birbirleriyle konuşturma çalışmalarının 1957 yılına kadar gittiğini hatırlatmamız gerek. Bazı kaynaklara göre ise, internetin temelleri 1962 yılında J.C.R. Licklider’in Amerika’nın en büyük üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Tecnology’de (MIT) tartışmaya açtığı “Galaktik Ağ” kavramına dayanıyor. Licklider 1962 Ekim ayında Amerikan Askeri araştırma projesi olan İleri Savunma Araştırma Projesi’nin (DARPA -Defense Advensed Research Project Agency) bilgisayar araştırma bölümünün başına geçti. MIT’de araştırmacı olarak çalışan Lawrance Roberts ile Thomas Merrill, bilgisayarların ilk kez birbirleri ile ‘konuşmasını’ ise 1965 yılında gerçekleştirdi.<br />1966 yılı sonunda Roberts DARPA’da çalışmaya başladı ve “ARPANET” isimli projesi önerisini yaptı. ARPANET çerçevesinde ilk bağlantı 1969 yılında dört merkezle yapıldı ve ana bilgisayarlar arası bağlantılar ile internetin ilk şekli ortaya çıktı. ARPANET’i oluşturan ilk dört merkez University of California at Los Angeles (UCLA), Stanford Research Institute (SRI), University of Utah ve son olarak University of California at Santa Barbara (UCSB) idi.<br /><br />İlk e-posta 1971′de gönderildi<br /><br />Kısa süre içerisinde birçok merkezdeki bilgisayarlar ARPANET ağına bağlandı. 1971 yılında Ağ Kontrol protokolü (NCP-Network Control Protokol)ismi verilen bir protokol ile çalışmaya başladı. 1972 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen Uluslararsı Bilgisayar İletişim Konferansı (ICCC- International Computer Communications Conference) isimli Konferansta, ARPANET’in NCP ile başarılı bir demontrasyonu gerçekleştirildi. Yine bu yıl içinde elektronik posta (e-mail) ilk kere ARPANET içinde kullanılmaya başladı. Kullanım yüzde 35 Dünyadaki ilk elektronik postayı web sitesinin kurulmasında 20 yıl önce yani 1971′de Ray Tomlinson gönderdi.NCP’DEN daha çok yeni olanaklar getiren yeni bir protokol, 1 Ocak 1983 tarihinde İletişim Kontrol Protokolu (Transmission Control Protokol/ internet protokol – TCP/IP) adıyla ARPANET içinde kullanılmaya başladı. TCP/IP bugün varolan internet ağının ana halkası olarak yerini aldı. İlk servis sağlayıcı 1990′da kuruldu. İnternet’in temeli sayılan ilk web sitesi ise 12 Aralık 1991′de Stanford Üniversitesi’nden ABD’li Paul Kunz tarafından yaratıldı. İlk web sitesi üç satırdan oluşuyordu. <br /><br />Türkiye için ‘resmi’ doğum günü 12 Nisan!<br /><br />İnternet’in Türkiye gelmesi ise 1993′ü buldu. İnternet teknolojisi Türkiye’ye ilk olarak, 1987 yılında Ege Üniversitesi’nin öncülüğünde kurulan, Türkiye Üniversite ve Araştırma Kurumları Ağı ile geldi. 12 Nisan 1993′te de Ankara-Washington arasında kiralık hatla kurulan bağlantı ile Türkiye internetle tanıştı. Bu yüzden 12 Nisan, Türkiye’de internetin doğum günü olarak kabul edildi.<br />Aynı yıl ODTÜ ve Bilkent üniversiteleri ilk Türk web sitelerini yayına verdi. 1994 yılında da kurumlara ve firmalara internet hesapları verilmeye başlandı. Bu arada ilk internet servis sağlayıcı Tr.net de hizmete girdi. 1996′da Türkiye’nin ilk internet altyapısı olan TURNET devreye girdi. 1998′de de Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde İnternet Üst Kurulu oluşturuldu. Daha sonra bu kurul, İnternet Kurulu olarak faaliyetlerini sürdürmeye devam etti. Kurul, 8-21 Nisan tarihleri arasını “İnternet Haftası” duyuru etti. Her yıl kutlanan hafta her ne kadar son yıllarda sönük geçiyorsa da, Türkiye’de internetin kamuoyuna ulaşmasında büyük bir işlev yüklendi.<br />Sonuç olarak, internetin Türkiye’de doğum günü olarak kutlanan 12 Nisan’ın terkedilmesi mümkün görülmüyor. Çünkü bu tarih Türkiye’nin internetle tanıştığı ilk gün. 4 Ekim ise, internet servis sağlayıcıların yeniden doğduğu, Türk Telekom?a karşı zafer kazandığı bir gün olabilir ancak, Türkiye internetinin doğduğu gün değil!